Badania profilaktyczne, czyli jak zapobiegać nowotworom skóry?

Czerniak to jeden z najbardziej złośliwych nowotworów skóry. Jeśli jednak zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowany, istnieje bardzo duża szansa na wyleczenie, nawet bez przeprowadzania chemioterapii. Dlatego warto poznać czynniki sprzyjające jego rozwojowi.

Niepokojące statystyki

Jak pokazują statystyki, każdego roku aż 2,5 tys. Polaków dowiaduje się o czerniaku skóry. Jak pokazują ostatnie lata, są wśród nich przede wszystkim mężczyźni, zaś kobiety chorują rzadziej. Niestety średnio połowa z chorych umiera z powodu zbyt późnego podjęcia leczenia.

Szacuje się, że około 40% przypadków czerniaka wykrywanych jest przez lekarza pierwszego kontaktu podczas rutynowej wizyty.

Wcześniejsza diagnoza daje szansę na całkowite wyleczenie

W przypadku wcześnie wykrytego czerniaka, diagnoza "rak" wcale nie jest wyrokiem. Jeśli jego istnienie zostanie rozpoznane we wczesnej fazie, istnieje duża szansa na całkowite wyleczenie.

Wstępną diagnozę można przeprowadzić za pomocą dermatoskopu – niewielkiego urządzenia optycznego, które pozwala na uwidocznienie także głębokich zmian w znamieniu. Jeżeli istnieje podejrzenie czerniaka, wówczas pacjent poddawany jest usunięciu pieprzyka i poddaniu go ocenie histopatologicznej. W zależności od diagnozy, podejmuje się dalsze kroki o charakterze onkologicznym.

Leczenie zaawansowanej postaci czerniaka polega przede wszystkim na zabiegu chirurgicznym. Jeśli jednak nowotwór przedostał się do węzłów chłonnych lub innych narządów, dając przerzuty, wówczas koniecznością jest podjęcie leczenia wspomagającego. Zwykle jest to chemioterapia, radioterapia lub immunoterapia.

Czerniak – główne rodzaje zmian nowotworowych

Chociaż czerniak kojarzony jest przede wszystkim ze skórą i pieprzykami, tak naprawdę rozwija się wszędzie tam, gdzie pojawiają się komórki barwnikowe. Oznacza to, że atakuje nie tylko skórę, ale również wnętrze gałki ocznej, błonę śluzową narządów płciowych, jamę ustną, a nawet odbyt.

Najczęściej rozpoznaje się cztery odmiany tego nowotworu:

• czerniak szerzący się powierzchownie – wywodzi się z płaskich i nieowłosionych znamion,
• czerniak guzkowy – występuje zwykle na karku, plecach i skórze głowy,
• czerniak z plam soczewicowatych – to nowotwór stosunkowo łagodny, który przyjmuje formę wyczuwalnych guzków, gdy dojdzie do jego zezłośliwienia,
• czerniak bezbarwnikowy – jeden z najbardziej złośliwych nowotworów.

Czynniki ryzyka

Istnieje wiele czynników, które zwiększają ryzyko rozwoju czerniaka. Do najważniejszych i najbardziej wpływających na rozwój tego nowotworu zaliczyć można m.in.:

• intensywna i częsta ekspozycja skóry na słońce, opalanie w solarium,
• duża liczba znamion – również takie, które występują w miejscach narażonych na ciągłe drażnienie ubraniem (np. w pasie),
• jasna karnacja, włosy rude i blond, liczne piegi, niebieskie tęczówki,
• predyspozycje genetyczne.

Jeśli więc jesteś osobą należącą do grupy ryzyka, musisz zachować szczególną ostrożność. Zaleca się wówczas regularne oglądanie znamion – pod kątem zmiany ich wyglądu oraz pojawiania się nowych.