Bioprotezy aortalne szansą dla osób z chorobami serca

Zastawka aortalna zapobiega cofaniu się krwi z największej tętnicy do lewej komory serca, a więc odgrywa niezwykle ważną rolę w naszym organizmie. Najczęstszym jej schorzeniem jest tak zwana niedomykalność. W czasie skurczu komór serca opisywana zastawka otwiera się, co sprawia, że z lewej komory krew przepływa do aorty. W czasie rozkurczu zastawka powinna się zamknąć; jeśli tak się nie dzieje mamy poważny zdrowotny problem.

Konsekwencje niedomykalności zastawki aortalnej

W wyniku niedomykania się zastawki aortalnej w fazie rozkurczu gromadzi się bardzo dużo krwi w lewej komorze serca, co prowadzi do jej przeciążenia. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest postępujące upośledzenie pracy komory oraz patologiczne powiększenie się rozmiarów serca. Przyczyny tego schorzenia są najróżniejsze; może to być dolegliwość wrodzona lub też nabyta w wyniku uszkodzenia zastawki infekcyjnym zapaleniem wsierdzia, gorączką reumatyczną, reumatoidalnym zapaleniem stawów, nadciśnieniem tętniczym, miażdżycą i jeszcze kilkoma innymi dolegliwościami lub chorobami. Rozróżniamy dwie postaci niedomykalności zastawki aortalnej:

• przewlekła, której najczęstszym objawem jest uczucie ciągłego zmęczenia,
• ostra, której typowymi objawami są duszności, brak odporności na wysiłek, kołatanie serca, czasem zawroty głowy lub przejściowe omdlenia.

Niedomykalność zastawki aortalnej leczy się zachowawczo przy użyciu środków farmakologicznych lub inwazyjnie poprzez operacyjną wymianę uszkodzonego organu na zastawkę sztuczną albo na zastawkę biologiczną. O problemach z tym związanych opowiemy, korzystając z wiedzy, którą na ten temat podzielili się z nami specjaliści z firmy Centrum Techniki Okrętowej z Gdańska.

Rodzaje sztucznych zastawek aortalnych

Uszkodzone zastawki aortalne wymienia się na trzy ich rodzaje:

• mechaniczne,
• biologiczne,
• bioprotezy HAB.

Pierwsze z nich charakteryzują się dużą żywotnością, lecz w ich stosowaniu konieczne jest, aby pacjent przez całe życie stosował przeciwkrzepliwe leki, co w wielu przypadkach jest niewskazane. Natomiast typowe zastawki biologiczne, choć nie wymagają stosowania takich leków, to cechują się na ogół dość krótką żywotnością i po jakimś czasie muszą zostać wymienione.

Szansę na uniknięcie problemów związanych ze stosowaniem zastawek mechanicznych i biologicznych dają bioprotezy aortalne, określane akronimem HAB. W pierwszych prototypach takiej zastawki wykorzystywano do jej wyprodukowania odzwierzęce fragmenty worka osierdziowego. Jednak ciągle poszukiwany jest materiał biologiczny, który pozwoli na zbudowanie zastawki idealnej, a więc o długiej żywotności i niepowodującej wykrzepiania krwi. Jednym z najbardziej obiecujących tutaj materiałów jest bionanoceluloza (BNC), cechująca się niezwykłą czystością oraz brakiem tzw. antygenowości, która być może pozwoli na zbudowanie bioprotezy zastawki aorty i trwałej i jednocześnie niestwarzającej problemów związanych z krzepliwością krwi. Jest całkiem prawdopodobne, że dalsze badania bioimplantów z BNC dadzą w końcu szansę na lepsze życie dla wszystkich osób dotkniętych niedomykalnością zastawki aortalnej.