Choroba Parkinsona

Choroba Parkinsona zwykle jest kojarzona z osobami w starszym wieku, jednak jej początki (jeszcze bez objawów) mogą się pojawić przed czterdziestym rokiem życia. Choroba rozwija się stopniowo przez kilka do kilkudziesięciu lat. Cierpi na nią ponad 6 milionów ludzi na świecie.

Przyczyny

Jest to choroba neurologiczna polegająca na zmianach zwyrodnieniowych w istocie czarnej (fragmencie mózgowia). Neurony istoty czarnej wytwarzają dopaminę. W przypadku ich zwyrodnienia i obumierania maleje stężenie dopaminy. Ta substancja odpowiada za układ ruchowy, koordynację oraz napięcie mięśni.

Przyczyną zmian zwyrodnieniowych może być wstrząśnienie czy zapalenie mózgu lub zatrucia niektórym substancjami. Jednak najczęściej przyczyna jest nieznana.

Objawy

Pierwsze objawy pojawiają się po kilku latach istnienia choroby - zniszczonych jest wtedy 80% neuronów istoty czarnej. Stopniowo objawy się nasilają i mogą doprowadzić do inwalidztwa.

Objawy poprzedzające chorobę są nieswoiste. Może to być depresja, także zaparcia, zapalenie łojotokowe skóry. Bardziej symptomatyczne jest odczuwanie mrowienia w kończynach, drętwienie kończyn, odczucie przebiegnięcia prądu.

Dowodem istniejącej już choroby jest zesztywnienie mięśni i spowolnienie ruchów, problemy z wykonywaniem ruchów precyzyjnych, trudności w rozpoczęciu ruchu. Chód staje szurający, chory stawia drobne kroczki, brak ruchów rąk przy chodzeniu. Niepokój powinna też wzbudzić zmiana charakteru pisma – literki stają się malutkie. Zauważa się też zaburzenia równowagi, chory się przewraca. Poza tym ma trudności z wstaniem z łóżka czy krzesła. Charakterystyczna jest sylwetka pochylona do przodu, z opuszczoną głową i pochylonymi ramionami. Zostaje zubożona mimika twarzy - przypomina maskę, nie wyraża uczuć i emocji. Najbardziej rozpoznawalnym objawem jest drżenie jednej ręki, głowy albo całego ciała, ale ten objaw nie zawsze występuje.

Poza tym symptomem wskazującym na chorobę Parkinsona jest ciche i niewyraźne mówienie, ślinotok i rzadkie mruganie. Chorzy zachowują sprawność intelektualną.

Leczenie

Leki pozwalają zahamować rozwój choroby, wydłużają czas przeżycia pacjentów (chorzy przeżywają średnio tyle lat, ile inne osoby z pokolenia) i znacznie poprawiają jakość życia. Wizyta u neurologa jest konieczna.

Podstawowym lekiem jest L-DOPA. To substancja (aminokwas), która w mózgu przekształca się w dopaminę. Początkowo chorzy dobrze reagują na ten lek, objawy choroby są zahamowane, ale z czasem organizm przyzwyczaja się i choroba postępuje. Jednoczesne podawanie innych leków wzmaga działanie L-DOPY. Tymi lekami są agoniści dopaminy: bromkryptyna i ropinirol. Lekiem spowalniającym chorobę jest też selegilina oraz kilka innych. Terapię ustala neurolog.

Inne sposoby leczenia to zabiegi chirurgiczne na mózgu, m.in. wszczepienie elektrostymulatora. Zalecana jest także rehabilitacja ruchowa, która usprawnia chorego. Są to: gimnastyka, pływanie, masaże, spacery, także terapia mowy, fizykoterapia i muzykoterapia.