Artykuł sponsorowany

Co wpływa na ocenę jakości pracowni RTG?

W wyniku braku ciągłej kontroli elementów procesu diagnostycznego i fizycznych parametrów aparatury wciąż pojawia się problem polegający na konieczności powtarzania rentgenowskich badań diagnostycznych, z uwagi na niską jakość zdjęć. W związku z tym zdjęcia te mają małą wartość diagnostyczną, a sam pacjent narażony jest na kolejne promieniowanie, które jest dla niego szkodliwe. Dlatego konieczna jest ocena jakości pracowni RTG – co na nią wpływa?

System Zarządzania Jakością – czym jest i jakie przynosi korzyści?

System Zarządzania Jakością służy badaniu oraz ocenie całego procesu obrazowania radiologii. Jego wprowadzenie jest obowiązkiem regulowanym prawnie, wynikającym z zapisów art. 33c ust. 7 ww. Ustawy Prawo Atomowe z dnia 29 listopada 2000 roku. System Zarządzania Jakością ma pomóc jednostkom wykonującym zabiegi oraz leczenie z zakresu radioterapii, radiologii zabiegowej, rentgenodiagnostyki oraz medycyny nuklearnej na zapobieżenie wszelkim medycznym wypadkom radiologicznym. Istotna jest również podstawowa zasada obowiązująca w ochronie radiologicznej, czyli ALARA, mówiąca o rozsądnym wykorzystywaniu czynnika nieobojętnego dla zdrowia i minimalizującym narażenie pacjenta z jednoczesnym uwzględnieniem czynnika ekonomicznego. W związku z tym niezbędne jest przeprowadzanie klinicznych audytów wewnętrznych i zewnętrznych oraz kontroli fizycznych parametrów urządzeń radiologicznych.

System Zarządzania Jakością oraz jego kontrola obejmują wszystkie etapy działania, co pozwala na osiągnięcie jak najlepszych wyników działalności diagnostycznej. Prowadzenie placówki zgodnie z danym systemem umożliwia wdrożenie prostych rozwiązań i tym samym sprawia, że jest ono mniej uciążliwie oraz czasochłonne.

Możliwe jest uzyskiwanie o wiele lepszych jakościowo obrazów diagnostycznych, dzięki czemu dawka promieniowania otrzymywana przez pacjenta ulega zmniejszeniu, a lekarz nie ma problemu z postawieniem właściwej diagnozy. Ponadto system pozwala na redukcję kosztów funkcjonowania pracowni RTG, a sama aparatura rentgenowska, ponieważ nie będzie potrzeby powtarzania zdjęć, nie ulega tak szybko zużyciu – dodaje specjalista z firmy KMK Inspektorzy Ochrony Radiologicznej w Szczecinie.

Co składa się na System Zarządzania Jakością w pracowni RTG?

Najważniejszym elementem Systemu Zarządzania Jakością jest prowadzenie Księgi Jakości, stanowiącej źródło informacji o pracowni rentgenowskiej i jej funkcjonowaniu. To podstawowy dokument pracowni rentgenowskiej, który przedstawia główne zasady systemu oraz opisuje jego wdrażanie bądź doskonalenie. Opracowuje się ją na podstawie obowiązujących przepisów radiologicznych, zgodnie z wymogami normy PN-EN ISO 9001:2001 oraz adresuje zarówno do pracowników pracowni rentgenowskiej, jak i do jej audytorów i klientów. Zawiera ona informacje o zakresie działalności klinicznej, strukturze i podległości administracyjnej, zakresie kompetencji personelu, procedurze przeprowadzania klinicznych audytów wewnętrznych, posiadanym i eksploatowanym wyposażeniu medycznym oraz sposobie zapewnienia poufności informacji zawartych w dokumentacji medycznej.

W myśl tego systemu przeprowadza się testy jakości: podstawowe, specjalistyczne oraz akceptacyjne. Testy podstawowe są obowiązkiem prawnym wynikającym z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2013 roku. Każda pracownia rentgenowska zobowiązana jest do regularnego, comiesięcznego poddawania aparatów wewnętrznym testom kontroli fizycznych parametrów w celu potwierdzenia stabilności pracy urządzeń. Testy specjalistyczne należy wykonywać raz w roku, przez uprawnione laboratoria akredytacyjne bądź fizyków medycznych posiadających certyfikat Krajowego Centrum Ochrony Radiologicznej w Ochronie Zdrowia. Testy akceptacyjne natomiast przeprowadza się na nowo instalowanych aparatach radiologicznych bądź urządzeniach poddanych naprawie, celem wykazania zgodności parametrów technicznych ze specyfikacją producenta bądź specyfikacją naprawy. Ponadto personel uczestniczący czynnie w procesach z wykorzystaniem aparatury RTG zobowiązany jest do odbywania co 5 lat certyfikowanych szkoleń w zakresie ochrony radiologicznej pacjenta.

Oprócz Księgi Jakości, na System Zarządzania Jakością składają się:

• procedury ogólne,

• opisy procedur postępowania diagnostycznego, zabiegowego i terapeutycznego stosowanych w danej pracowni,

• instrukcja obsługi aparatów i urządzeń radiologicznych,

• informacje dotyczące sposobów wykonywania testów parametrów fizycznych urządzeń radiologicznych oraz pomocniczych,

• informacje dotyczące wyników przeprowadzanych testów podstawowych, specjalistycznych oraz akceptacyjnych,

• informacje dotyczące kwalifikacji i szkoleń personelu,

• opis sposobu przeprowadzania klinicznych audytów wewnętrznych,

• informacje dotyczące podjętych działań korygujących i naprawczych,

• informacje dotyczące okresowych przeglądów systemu zarządzania jakością,

• standardy opisów wyników badań, postępowania z wynikami oraz pozostałą dokumentacją.