Cukrzyca

Cukrzyca należy do grupy chorób metabolicznych. Charakteryzuje się podwyższonym poziomem cukru we krwi. Jest jednym z głównych i stale rosnących problemów zdrowotnych w Europie. Wyróżnia się dwa typy cukrzycy: cukrzyca typu I, cukrzyca typu II.

Przyczyny

Aby organizm mógł prawidłowo funkcjonować, konieczne jest dostarczanie mu energii. Głównym jej źródłem są dla człowieka węglowodany (cukry) oraz lipidy (tłuszcze). Aby organizm mógł z nich czerpać, konieczny jest udział insuliny.

Insulina jest hormonem, który produkowany jest przez trzustkę. Z trzustki dostaję się dzięki krążącej krwi, do komórek w całym organizmie. Tu działa jak klucz, który otwiera drzwi komórki dla rozłożonych pokarmów. Dzięki temu możliwe jest spożytkowanie energii przez komórki organizmu. Tak wygląda prawidłowy mechanizm, w którym uczestniczą m.in. insulina, węglowodany, krew. W cukrzycy dochodzi natomiast do pewnych zaburzeń, o czym piszemy poniżej.

Przyczyną cukrzycy typu pierwszego jest poważne uszkodzenie komórek trzustki, które odpowiedzialne są za produkcję insuliny.

Istotne znaczenie w etiopatogenezie cukrzycy ma czynnik genetyczny. Dotyczy to szczególnie cukrzycy typu drugiego.

Objawy

Cechą charakterystyczną cukrzycy jest hiperglikemia, co oznacza podwyższony poziom cukru we krwi. Taki stan rzeczy wynika z poniższych mechanizmów:

braku lub upośledzenia produkcji insuliny przez trzustkę,
zaburzenia wykorzystywania insuliny przez komórki organizmu.

W konsekwencji tych zaburzeń dochodzi do upośledzenia w zakresie funkcjonowania wielu narządów wewnętrznych.

W pierwszym typie cukrzycy, mamy do czynienia z brakiem lub ze znacznym ograniczeniem produkcji insuliny przez trzustkę. Najczęściej dotyka ona młodych ludzi i tym samym określana jest jako cukrzyca młodzieńcza.

W momencie, gdy we krwi brak jest insuliny, wówczas glukoza nie może dostać się do wnętrza komórki. W takiej sytuacji nie ma znaczenia fakt, że glukozy jest tak dużo we krwi. I tak, na skutek braku insuliny, komórki „głodują”.

Z kolei cukrzyca typu drugiego, określana jest mianem cukrzycy dorosłych, gdyż najczęściej dotyczy osób po czterdziestym roku życia. Czynnikiem predysponującym jest również otyłość, siedzący tryb życia, dieta wysokoprzetworzona, W otyłości tego typu produkcja insuliny jest z reguły utrzymana, jednakże jej ilość jest niewystarczająca w stosunku do zapotrzebowania organizmu. W tej sytuacji więc również dochodzi do zwiększenia poziomu cukru we krwi. Ponadto, wiemy, iż zachodzi w organizmie takiego człowieka zaburzenie w zakresie wychwytu insuliny przez jej receptor. Receptory mogą ulec uszkodzeniu, co powoduje, że nie dochodzi do transportu glukozy do komórki.

Jeśli stężenie glukozy we krwi przekroczy 180 mg%, wówczas przedostaje się ona do moczu, co wymaga zwiększenia ilości wydalanej wody. Taka konieczność może przyczynić się do odwodnienia organizmu. Organizm broni się w ten sposób poprzez zwiększone pragnienie. Do innych objawów cukrzycy zalicza się również ubytek masy ciała, jak i zmęczenie i osłabienie.

Z racji tego, ze organizm nie może wykorzystać glukozy, jako źródła energii, uruchamia w tym celu zgromadzone lipidy, uwalniając je z tkanki tłuszczowej, co przyczynia się do ich wzrostu we krwi. Ich nadmierne nagromadzenie we krwi powoduje kwasicę ketonową. Organizm walczy z tym niekorzystnym zjawiskiem, próbując obniżyć ich poziom. Powoduje to wydalanie ich w moczu oraz w powietrzu wydychanym. Te ostatnie zjawisko przejawia się charakterystycznym zapachem z ust.

Leczenie

W cukrzycy typu pierwszego istnieje konieczność uzupełniania niedoboru insuliny przez stosowanie zastrzyków. W tym celu należy się udać do lekarza diabetologa.

Terapia cukrzycy typu drugiego opiera się na diecie, zmianie trybu życia z siedzącego na bardziej aktywny. Ponadto osoba cierpiąca na cukrzycę zażywa doustne leki przeciwcukrzycowe bądź przyjmuje zastrzyki insulinowe.