Egocentryzm

Egocentryzm to nerwicowe skupianie się na sobie z przekonaniem, że jest osobą najważniejszą a jego przeżycia i problemy są wyjątkowe, nieporównywalne ze stanem innych. Egocentryzm utrudnia i dezorganizuje życie, bowiem otoczenie odrzuca egocentryków, którym trudno znaleźć przyjaciół czy utrzymać związki.

Przyczyny

Egocentryzm jest cechą typową dla dzieci w wieku przedszkolnym. Ich świat koncentruje się wokół nich samych - najważniejsze są ich potrzeby, domagają się ich spełnienia, nie bacząc, że krzywdzą innych. Kilkulatkowie nie potrafią zrozumieć, że inne dzieci myślą, czuja tak samo jak one. W wieku 7 lat na skutek oddziaływania środowiska i dojrzewania emocjonalnego zaczynają już rozumieć potrzeby innych, akceptują obowiązujące normy.

Jednak u niektórych osób dojrzewanie emocjonalne nie następuje i egocentryzm rządzi ich życiem także w wieku młodzieńczym i dojrzałym.

Powszechnie przyjmuje się, że egocentrycy to osoby zarozumiałe, o wysokim poczuciu własnej wartości, o mocnej psychice. Są to jednak pozory. Tak naprawdę są to osoby o kruchej psychice, niepewne siebie, które mają potrzebę podkreślania swojej wartości, bo boja się być niezauważone. Potwierdzenia swojej wartości szukają w oczach innych. Jako przyczynę egocentryzmu podaje się brak miłości i akceptacji w dzieciństwie, brak silnego oparcia w rodzinie.

Objawy

Objawy egocentryzmu są wielorakie. Egocentrycy skupieni są na sobie, nie chcą i nie potrafią zrozumieć innych. Wszystkie sprawy odnoszą do siebie. Uważają, że ich dobro jest najważniejsze, że tylko ich zdanie powinno się liczyć. Nie potrafią obiektywnie ocenić swojego postępowania, są bezkrytyczni wobec siebie, uważając, że są nieomylni, a wszystkie ich przemyślenia, decyzje i opinie są słuszne. Nie umieją przyznać racji innym, nie potrafią przejąć cudzych przekonań. Przeciwnie, narzucają swoje zdanie innym. W towarzystwie dążą do bycia w centrum zainteresowania, w rozmowach skupiają się na sobie. „Ja”, „mnie” to są ich ulubione wyrazy. Nie zważają na odczucia innych ludzi, nie potrafią i nie chcą ich zrozumieć. Narzucają swoje zdanie innym i nie są w stanie zmienić swych przekonań, nawet wtedy, gdy wszystko wskazuje na ich niesłuszność.

Egocentryka cechuje postawa roszczeniowa wobec otoczenia, od którego wiele oczekuje, nie dając nic w zamian. Jest bardzo wrażliwy na krytykę, na którą reaguje agresją. Długo pamięta o urazach, nie rozumiejąc jednocześnie, że swoim postępowaniem krzywdzi innych.

Leczenie

Egocentryzm nie jest poddawany leczeniu. Osoby z najbliższego otoczenia mogą się starać przekonać egocentryka o jego problemie (co nie jest łatwe, bo on nie postrzega nic złego w swoim postępowaniu) i zachęcić do spotkania z psychologiem bądź psychiatrą, który uświadomi pacjentowi fakt istnienia zaburzeń emocjonalnych i pomoże je złagodzić.