Jakie uprawnienia ma lekarz medycyny pracy?

Medycyna pracy to wielodyscyplinarna dziedzina ochrony zdrowia dotycząca diagnostyki osób podejmujących zatrudnienie. Do przeprowadzania badań zobowiązani są przede wszystkim pracownicy narażeni na kontakt ze szkodliwymi czynnikami środowiskowymi. W obszarze medycyny pracy znajdują się: działalność profilaktyczna, diagnostyka okresowa, badania kontrolne oraz leczenie chorób zawodowych. Głównym zadaniem lekarza specjalizującego się w badaniach pracowników jest ocena stanu zdrowia pacjenta i sprawdzenie, czy jest on zdolny do wykonywania określonego zawodu. Wydanie właściwego, zgodnego z prawdą orzeczenia lekarskiego jest niezbędne do zachowania bezpieczeństwa i higieny pracy. Czym charakteryzują się badania z zakresu medycyny pracy i jakie obowiązki spoczywają na lekarzu?

Kompetencje i podstawowe obowiązki lekarza medycyny pracy

Kandydat na lekarza medycyny pracy musi ukończyć pięcioletnie studia medyczne i zdobyć ogólną specjalizację lekarską. Do najważniejszych obowiązków lekarza, poza określeniem zdolności badanego do wykonywania zawodu, należy wykrywanie i diagnozowanie zagrożeń w miejscach pracy. Medyk powinien opisać istotne czynniki stanowiące zagrożenie dla zdrowia pracowników danej profesji. Rola lekarza medycy pracy nie kończy się po wykonaniu badań wstępnych. Dlaczego?

Jak tłumaczy lekarz z Gabinetu Lekarskiego i Medycyny Pracy Janusza Kaliskiego: Lekarz medycy pracy jest zobowiązany do prowadzenia stałej profilaktyki osób zatrudnionych w różnych zawodach. Powinien na bieżąco informować swoich podopiecznych o zasadach bezpieczeństwa, których należy bezwzględnie przestrzegać. Bardzo ważnym działaniem jest sporządzenie wykazu koniecznego wyposażenia pracowników, sprzętu i odzieży ochronnej, jaką trzeba zakładać w miejscu pracy. Natomiast po zdiagnozowaniu chorób zawodowych zadaniem lekarza jest natychmiastowe przeciwdziałanie wykrytym dolegliwościom.

Jakie działania może podejmować lekarz medycyny pracy?

Oprócz podstawowych obowiązków lekarz medycy pracy posiada również specjalne uprawnienia. Przede wszystkim w uzasadnionych przypadkach ma prawo podejmować współpracę z organami państwowymi, pracodawcami i organizacjami. Dzieje się tak najczęściej po stwierdzeniu występowania zagrożenia w miejscu pracy, które może spowodować utratę zdrowia osób zatrudnionych. Wówczas lekarz powinien zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy lub Inspekcji Sanitarnej.

Podobne działania są zalecane w wypadku dostrzeżenia rażącego naruszenia przez pracodawcę praw pracownika. Z kolei w sytuacji, kiedy istnieją przeciwskazania do wykonywania zawodu, lekarz medycyny pracy może skierować pacjenta na dodatkowe badania. Należą do nich między innymi badania moczu, krwi lub specjalistyczne analizy laboratoryjne.

Badania z zakresu medycyny pracy – krótka charakterystyka

W zależności od charakteru podejmowanej działalności pacjenci muszą wykonywać badania o różnej specyfice. Do najczęściej kontrolowanych aspektów zaliczyć można indywidualne predyspozycje do wykonywania zawodu i zajmowania określonego stanowiska. Bardzo powszechną praktyką jest także diagnostyka przeprowadzana dla celów sanitarno – epidemiologicznych.

Istnieje także szeroki wachlarz specjalistycznych badań dostosowanych do konkretnych wydarzeń. Przykład stanowią badania kandydatów na kierowcę, bilanse uczniów szkół podstawowych, licealistów oraz studentów. Diagnostykę medyczną muszą przejść również osoby ubiegające się o pozwolenie na broń. Podobne zobowiązanie ciąży na pracownikach ochrony fizycznej.