Na czym polega badanie refrakcji oka?

Badanie refrakcji oczu jest niezbędne do wykrycia u pacjenta ewentualnych wad wzroku oraz w celu dobrania właściwych soczewek korekcyjnych. Badanie refrakcji oczu przeprowadza się zazwyczaj na dwa sposoby – metodą obiektywną oraz metodą subiektywną. Tylko wtedy bowiem istnieje możliwość dobrania właściwej mocy szkieł korekcyjnych, w których pacjent będzie się bardzo dobrze czuł i na pewno będzie wszystko dokładnie widział. W artykule tłumaczymy, co to jest refrakcja oka oraz na czym polegają obie metody jej badania.

Co to jest refrakcja oka – w jaki sposób powstaje obraz w oku?

Żeby odpowiedzieć na pytanie, co to jest refrakcja oka, najpierw musimy wiedzieć, czym tak naprawdę jest samo widzenie, czyli w jaki sposób w oczach powstaje obraz widzianych rzeczy. Widzenie to cały proces, który polega na załamywaniu odbijających się od obserwowanych przez nas obiektów promieni świetlnych. Na początku odbijane promienie świetlne docierają do przedniej części ścianki gałki ocznej, czyli do rogówki. Następnie są kierowane dalej, najpierw do soczewki, a później do siatkówki oka, w której pobudzają znajdujące się tam receptory. To właśnie one tak naprawdę tworzą impulsy, które przeniesione nerwami wzrokowymi do mózgu, powodują powstanie obrazu obserwowanego przez nas świata. A gdzie w tym wszystkim jest wspomniana wcześniej i będąca głównym tematem naszego artykułu refrakcja? Na samym początku, ponieważ termin ten wykorzystuje się do opisania procesu załamywania się promieni świetlnych na rogówce i na soczewce. Jeżeli na tym etapie powstają jakieś błędy, to siłą rzeczy mózg nie otrzymuje od receptorów w siatkówce wyraźnych impulsów, a my nie dostajemy wyraźnego obrazu otaczającego nas świata.

Jakie są możliwe wady refrakcji oka?

O wadach refrakcji oczu mówi się wówczas, gdy nieprawidłowe załamywanie się dochodzących do oczu promieni świetlnych powoduje, że rogówka i soczewka oka nie mogą prawidłowo wykonywać swoich funkcji. Normalnie działają bowiem jak silne szkło powiększające ze zdolnością skupienia dochodzących promieni świetlnych. Tak skupione promienie dochodzą do siatkówki, która tworzy widziany przez nas obraz. W przypadku powstania wady refrakcji nasze widzenie staje się nieostre i można je poprawić poprzez dokonanie jego korekcji. Istnieją 4 główne rodzaje wad refrakcji oka:

• Krótkowzroczność – Czyli niewyraźne widzenie przedmiotów znajdujących się w dalszej odległości od nas.
• Dalekowzroczność – Czyli niewyraźne widzenie przedmiotów, które są blisko nas, także brak możliwości czytania.
• Starczowzroczność (Prezbiopia) – Czyli trudności związane z przenoszeniem wzroku z przedmiotów bliskich na dalekie i w związku z tym niewyraźne widzenie zarówno jednych, jak i drugich.
• Astygmatyzm – Czyli nieprawidłowa budowa rogówki lub gałki ocznej, która powoduje, że przechodzące przez nie promienie świetlne w krzyżujących się płaszczyznach się ze sobą nie pokrywają.

Na czym polega obiektywne badanie refrakcji oka?

Badanie obiektywne refrakcji oka lepiej znane jest pod nazwą komputerowego badania wzroku. Takie badanie wykonywane jest nie tylko w gabinetach okulistycznych, ale również w wielu salonach optycznych. Jest bowiem bardzo proste, nieinwazyjne i szybkie. Jego przeprowadzenie jest możliwe poprzez użycie autorefraktometru. Urządzenie to umożliwia precyzyjne określenie wady refrakcji u pacjenta na podstawie pomiaru krzywizny rogówki i soczewki oka. Pacjent w trakcie badania przebywa w pozycji siedzącej i wpatruje się w wyświetlany na ekranie urządzenia obraz. W tym samym czasie osoba przeprowadzająca badanie, czyli okulista, optyk lub optometrysta, wpuszczają w badane oko wiązkę nieszkodliwych promieni podczerwonych, a urządzenie wykonuje analizę odbijających się od oka refleksów i na tej podstawie określa wartość refrakcji. Pomimo iż badanie daje bardzo dużo danych na temat wady refrakcji oczu u pacjenta, nie jest jednak wystarczające do tego, ze by ostatecznie dobrać moc koniecznych do zastosowania okularów korekcyjnych. Dlaczego?

Jak tłumaczy nasz rozmówca, specjalista z firmy Poland Optical, renomowanego dystrybutora najwyższej jakości urządzeń okulistycznych i optycznych: Komputerowe badanie wzroku autorefraktometrem nie jest wystarczające do dobrania mocy szkieł korekcyjnych dlatego, że jest to badanie obiektywne, które odbywa się bez czynnego uczestnictwa pacjenta. Na podstawie tego badania nie ma więc możliwości stwierdzenia, jak pacjent czułby się z daną mocą korekcji. Takie badanie jest jednak bardzo przydatnym badaniem pomocniczym.

Na czym polega subiektywne badanie refrakcji oka

Żeby sprawdzić, jak pacjent czułby się nosząc okulary z daną mocą korekcji konieczne jest przeprowadzenie badanie subiektywnego, czyli badania z wykorzystaniem kasety i tablic okulistycznych. W kasecie okulistycznej znajdują się próbne soczewki z wartościami dodatnimi i ujemnymi, które służą do dobrania pacjentowi właściwej mocy okularów, z użyciem których będzie wyraźnie widział wszystkie bliskie i oddalone od niego obiekty. Samo badanie jest bardzo proste. Pacjentowi nakłada się oprawę okulistyczną z nieprzezroczystą osłoną i z włożonymi do środka odpowiednimi soczewkami i po kolei sprawdza się, jak dobrze w nich widzi umieszczone na tablicy okulistycznej lub na wyświetlaczu optotypów symbole, czyli cyfry lub litery. Celem tak przeprowadzanego subiektywnego badania refrakcji oczu jest dobranie takiej pary soczewek korekcyjnych, w których pacjent będzie wyraźnie widział wszystkie znajdujące się na tablicy symbole.