Na czym polega opieka paliatywna? Co to jest hospicjum?

Osoby w schyłkowych stadiach nieuleczalnej choroby wymagają specjalistycznej opieki oraz wsparcia dla ich rodziny. Chory potrzebuje pomocy lekarskiej, pielęgniarskiej, psychologicznej, fizjoterapeutycznej czy duchowej. Leczenie bólu, duszności i innych objawów fizycznych, zapobieganie i leczenie odleżyn, właściwe karmienie, czynności pielęgnacyjne czy opieka psychologa to tylko niektóre ze spraw, o które należy się zatroszczyć. Taką specjalistyczną opiekę nazywaną opieką paliatywną zapewnia hospicjum.

Hospicjum – co to takiego?

Nazwa hospicjum pochodzi od łacińskiego słowa hospititum, co przekłada się na język polski jak ‘gościnny dom’. Jest to instytucja, która zajmuje się osobami niemającymi szans na wyleczenie z choroby, ale wymagającymi leczenia objawów i łagodzenia cierpienia.

Do hospicjum przyjmowane są osoby cierpiące z powodu nieuleczalnych chorób w ich schyłkowym okresie oraz wszystkie osoby poddające się leczeniu onkologicznemu, wymagające leczenia bólu i innych objawów. Zgodnie z polskimi rozporządzeniami, są to chorzy na nowotwór, niektóre choroby neurologiczne (stwardnienie rozsiane, stwardnienie boczne zanikowe), AIDS, kardiomiopatie, ze schyłkową niewydolnością oddechową oraz z owrzodzeniami odleżynowymi. Dla wielu z tych osób medycyna nie znajduje skutecznego wyleczenia, jednak dzięki hospicjum mogą one przeżyć ostatnie miesiące życia w jak najlepszych warunkach, bez zbędnego cierpienia. Należy zaznaczyć, że chorzy na nowotwór w trakcie leczenia onkologicznego także mają prawo do równoległej opieki paliatywnej, która może być zakończona, jeśli leczenie nowotworu zostanie zakończone powodzeniem.

Hospicja dzieli się na stacjonarne oraz domowe. Te pierwsze z nich zapewniają całodobową opiekę oraz gwarantują krewnym możliwość czuwania przy bliskim. Natomiast hospicja domowe polegają na hospitalizowaniu chorego w domu – o ile pozwala na to jego stan. Pielęgniarki i lekarze odwiedzają pacjenta regularnie oraz starają się ulżyć mu w bólu. Osoby samodzielnie poruszające się i niewymagające intensywnej opieki mogą być skierowane do poradni medycyny paliatywnej.

„ Pobyt w hospicjum lub zorganizowanie takiej opieki w domu to często jedyne rozwiązanie dla osób nieuleczalnie chorych. Personel medyczny robi wszystko, aby przebywające tam osoby nie cierpiały oraz troszczy się o ich stan psychiczny. Dzięki hospicjom chory może spędzić ostatnie chwile życia w otoczeniu rodziny”- mówi specjalista z  Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej.

Co obejmuje opieka paliatywna?

Opieka paliatywna nie ma na celu podejmowania działań zmierzających do wyleczenia chorego, a jedynie uśmierzenie cierpienia. Otaczane są nią zarówno osoby, których nie można wyleczyć, jak i te w trakcie leczenia onkologicznego.

Opieka ta polega na łagodzeniu przykrych dolegliwości, objawów somatycznych, przynoszeniu ulgi oraz na uśmierzaniu bólu. Cierpiącym oferowane jest także wsparcie ze strony psychologa. Priorytetem medycyny paliatywnej jest zachowanie jak najlepszej jakości życia nieuleczalnie chorego.

Dla osób zajmujących się opieką paliatywną najważniejszy jest stan i samopoczucie ich podopiecznego. Jednak pomoc ta jest skierowana także do jego bliskich i rodziny. Wykwalifikowany personel pomaga krewnym w tych trudnych chwilach. Opieka paliatywna obejmuje również wsparcie psychiczne dla rodziny oraz rozwiązywanie jej problemów dotyczących opieki nad chorym.