Na czym polega zjawisko współuzależnienia?

Istnieje wiele uzależnień – od narkotyków, alkoholu, hazardu czy nawet gier komputerowych. Często nałóg jednego członka rodziny powoduje poważne problemy zdrowotne i psychiczne również u innych osób. Wówczas mówimy o zjawisku zwanym współuzależnieniem. Na czym dokładnie polega odczuwanie skutków uzależnienia przez ludzi z otoczenia osoby z nałogiem i z czego ono wynika?

Czym jest współuzależnienie?

W rodzinach, w których skład wchodzi osoba uzależniona, często pojawia się zjawisko współuzależnienia. Najczęściej dotyczy ono partnera chorego, jednak zdarza się, że przenosi się także na dzieci czy innych członków. Zjawisko to objawia się w różny sposób, w zależności od typu uzależnienia, czasu jego trwania czy natężenia problemu. Współuzależnienie polega na utrwalaniu się reakcji, które nie są zdrowe, ale pozwalają na poradzenie sobie z nałogiem bliskiej osoby.

Relacja z uzależnionym może doprowadzić do wykształcania się zachowań, które pozwalają na zaakceptowanie trudnej sytuacji. Takie reakcje i wzorce postępowania nie są naturalne i zdrowe, dlatego często prowadzą one do poważnych problemów fizycznych i psychicznych. Z czasem osoba współuzależniona może wykazywać zachowania autodestrukcyjne, przestając być zdolną do poprawnego funkcjonowania w społeczeństwie. Z tego powodu leczenie nałogu powinno objąć również bliskich uzależnionego.

Objawy współuzależnienia

Współuzależnienie objawia się w konkretny sposób. Zazwyczaj osoba, której dotyczy takie zjawisko, staje się nadmiernie odpowiedzialna za uzależnionego. Kontroluje ona wszelkie wydarzenia związane z nałogiem, zaniedbując swoje obowiązki. W ten sposób pojawia się ciągły stres, który wpływa zarówno na zdrowie psychiczne, jak i fizyczne. Przejmując odpowiedzialność, osoba współuzależniona daje ciche przyzwolenie choremu na kontynuowanie swoich destrukcyjnych zachowań. Wówczas problem pogłębia się, co ma wpływ na zaburzenie relacji w rodzinie.

–  Współuzależnienie przebiega powoli, często całkowicie niezauważalnie dla jego ofiary. Zdarza się również, że członkowie rodziny uzależnionego nie dopuszczają do siebie informacji o złej sytuacji. Wówczas podjęcie leczenia jest jeszcze trudniejsze, ponieważ ani osoba dotknięta nałogiem, ani jego bliscy nie potrafią zauważyć problemu, tłumacząc sobie go w zupełnie inny sposób – mówi pracownik z  Ośrodka Terapii Uzależnień Trzeźwość.

Współuzależnienie również można leczyć. Najczęściej następuje to poprzez podjęcie psychoterapii, która pozwala zrozumieć niekorzystne mechanizmy. Pomoc specjalisty przyda się nawet w sytuacji, gdy sama osoba uzależniona nie chce podjąć leczenia.