Stopa cukrzycowa

Stopa cukrzycowa jest chorobą niedokrwienną stóp. Bagatelizowana i nieleczona może prowadzić do nieodwracalnych deformacji stopy oraz martwicy, co najczęściej kończy się amputacją.

Przyczyny

Występowanie stopy cukrzycowej związane jest powikłaniem towarzyszącym cukrzycy. Statystyki wskazują, że dotyka ok. 6-10% cukrzyków.

Do deformacji i martwicy stopy dochodzi najczęściej na skutek wieloletniej cukrzycy, która nie jest prawidłowo leczona. Uszkodzenie naczyń krwionośnych jest następstwem długo utrzymującej się hiperglikemii. W efekcie dochodzi do zmniejszania elastyczności i zrastania naczyń , czego skutkiem jest nasilona miażdżyca prowadząca do niedokrwienia tkanek stopy. Do tego może dochodzić również do silnego niedotlenienia tkanek spowodowanego zwiększaniem lepkości krwi i powstawaniem skrzepów.

Stopa cukrzycowa występuje w dwóch odmianach jako:

• zespół stopy niedokrwiennej – efekt pogorszenia ukrwienia w rejonie stopy,
• zespół stopy neuropatycznej – efekt uszkodzenia obwodowego układu naczyniowego.

Objawy

Pierwsze symptomy związane ze stopą cukrzycową pojawiają się dość niepostrzeżenie i nie zwiastują poważnego problemu. Zwykle jest to ból stopy – najczęściej bagatelizowany. Z czasem zaczynają się pojawiać także i inne objawy. Różnią się one, w zależności od tego, z jakim typem stopy cukrzycowej chory ma do czynienia.

Zespół stopy niedokrwiennej objawia się:

• osłabieniem czucia w stopie,
• uczuciem pieczenia,
• wrażeniem mrowienia,
• osłabieniem napięcia mięśni i kości,
• powstawaniem deformacji i martwic.

Zespół stopy neuropatycznej objawia się:

• powstawaniem skrzepów,
• powstawaniem opuchlizny,
• pojawianiem się wrzodów,
• występowaniem pęknięć i martwic,
• deformacjami paznokci,
• zasinieniem stopy.

W przypadku, gdy stopa cukrzycowa wejdzie w fazę zaawansowaną, wówczas dochodzi do silnego wyniszczenia stopy, nieustannego bólu i trudności w poruszaniu się.

Leczenie

Niestety leczenie stopy cukrzycowej jest trudne, czasochłonne i dość kosztowne. Pacjent powinien znajdować się pod stałą kontrolą kilku specjalistów: diabetologa, chirurga naczyniowego, dermatologa, ortopedy i rehabilitanta.

Koniecznością jest noszenie specjalistycznego obuwia ortopedycznego (albo wkładek) oraz regularne usuwanie odcisków i modzeli. Jeśli na stopach pojawiają się zmiany naczyniowe, pacjent musi zostać poddany odpowiednim zabiegom.

Jeżeli stopa cukrzycowa wejdzie w stadium zaawansowane, wówczas podejmuje się leczenie miejscowe ran i owrzodzeń. Najczęściej wykorzystuje się preparaty zawierające srebro czy nakłada opatrunki z podciśnieniem. W niektórych przypadkach zaleca się zabiegi w tlenowych komorach hiperbarycznych.

Jeśli stan stopy jest tragiczny, wówczas radykalnym krokiem jest podjęcie decyzji o amputacji.