Stwardnienie rozsiane

Stwardnienie rozsiane (SM) jest poważnym schorzeniem. W Polsce według szacunków na tę chorobę cierpi 40-60 tysięcy osób. To schorzenie centralnego układu nerwowego, w którym dochodzi do wyniszczenia osłonek mielinowych otaczających włókna nerwowe. Choć przyczyny nie są do końca poznane, to jednak stosowane kuracje pomagają chorym.

Przyczyny

Stwardnienie rozsiane jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego, której dokładne przyczyny nie zostały zbadane. Wiadomo m.in., że choroba ma podłoże immunologiczne. Podkreśla się rolę zakażeń wirusowych w powodowaniu zmian w ośrodkowym układzie nerwowym. Jednak szczególna rola jest przypisywana wirusom latentnym, które wywołują zakażenia bez widocznych następstw klinicznych.

Pośrednim dowodem na autoimmunologiczną przyczynę tego schorzenia są pozytywne efekty jej leczenia przy zastosowaniu leków immunomodulacyjnych oraz immunosupresyjnych, w tym glikokortykoidów.

Być może istnieje również genetyczna predyspozycja do powstania tej choroby. Jak się bowiem okazuje - ustalono związki choroby z układem zgodności tkankowej HLA. Rozwojowi SM mogą także sprzyjać czynniki środowiskowe.

Objawy

Oznaki oraz objawy stwardnienie rozsianego są bardzo różnorodne. Wynikają one z wieloogniskowych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym.

SM przebiega różnie: bądź to kolejnymi rzutami i remisjami, bądź jest ono od początku przewlekła, albo też po okresie rzutów i remisji przybiera wtórnie przewlekły charakter. Warto zaznaczyć, iż przebieg choroby jest zupełnie nieprzewidywalny. Niemniej jednak SM pojawia się dość nagle i zaskakuje chorego, który do tej pory był sprawny.

Stwardnienie rozsiane przejawia się upośledzeniem (czasem i utratą) konkretnej czynności układu nerwowego. Dlatego najczęstszymi objawami są zaburzenia czucia obwodowego, parestezje tyczące się jednej, bądź więcej kończyn, a także tułowia i głowy - twarzy.

Bardzo często bywa, że osoba chora zaczyna odczuwać osłabienie określonych grup mięśni, a w szczególności kończyn dolnych i górnych. Ponadto osoba ze stwardnieniem rozsianym narzeka na nagle pojawiające się problemy z chodzeniem: z trudem unosi stopę, a z czasem nią powłóczy i zaczyna kuleć.

Warto również wspomnieć, że charakterystyczne dla stwardnienia rozsianego są wygórowane odruchy głębokie. Niekiedy pojawia się objaw Babińskiego.

Chorzy na stwardnienie rozsiane niejednokrotnie skarżą się na kłopoty z widzeniem: widzą podwójnie i nieostro. Niekiedy mogą wystąpić mroczki przed oczami i nawet przemijająca ślepota.

Leczenie

Stwardnienie rozsiane diagnozuje się w większości przypadków na podstawie przeprowadzonego z chorym wywiadu oraz badania przedmiotowego — należy zgłosić się do neurologa.

Leczenie stwardnienia rozsianego oparte jest na stosowaniu glikokortykosteroidów, podawanych nowocześnie tzw. "pulsami" w sposób dożylny, bądź tradycyjnie – w sposób doustny, przez dłuższy czas.

W ciężko przebiegających przypadkach SM osoby niereagujące na leczenie glikokortykosteroidami, leczone są za pomocą leków immunosupresyjnych. Efekty leczenia tym sposobem są zróżnicowane.

Warto zaznaczyć, iż poza leczeniem wpływającym na przebieg choroby stosuje się również środki działające objawowo i leki przeciwbólowe. Zalecane są również codzienne ćwiczenia fizyczne, a ponadto rehabilitacja czynna i bierna, zwłaszcza u osób, które nie poruszają się.