Terapia Tomatisa jako wsparcie dzieci z autyzmem

Autyzm jest zaburzeniem funkcjonowania objawiającym się nieprawidłowościami w komunikowaniu się, utrzymywaniu relacji społecznych oraz w rozwoju symbolicznej zabawy. Oznaki choroby pojawiają się przed ukończeniem trzeciego roku życia. Choć autyzmu nie da się wyleczyć, dzięki odpowiednim terapiom wiele osób autystycznych może żyć samodzielnie. Jedną ze szczególnie polecanych metod wspierających rehabilitację dzieci jest terapia Tomatisa. Na czym polega?

Charakterystyka terapii Tomatisa 

Dzieci z autyzmem bardzo często cierpią na problemy ze słuchem, a szczególnie na nadwrażliwość słuchową. Zwyczajne, codzienne odgłosy powodują u nich poczucie bólu i dyskomfortu. Dzieci zatykają uszy i denerwują się, a kiedy nadwrażliwość jest duża, mogą wręcz „wyłączyć swój mózg” na odbiór jakichkolwiek bodźców słuchowych, co tylko pogłębia trudności w komunikowaniu się.

Terapia Tomatisa ma pomóc w rozwoju lub przywróceniu zaburzonej bądź utraconej komunikacji. Tomatis jako pierwszy zauważył, że problemem może być zarówno organiczne uszkodzenie słuchu, jak też zaburzenie uwagi słuchowej. Rozróżnił dwa procesy: słyszenie i słuchanie. Słyszenie zależy od stanu słuchu, jest procesem biernym. Natomiast słuchanie, zwane również uwagą słuchową, to proces aktywny. Wyraża się w świadomym odbiorze bodźców słuchowych, wydobywania istotnych dźwięków i czerpania z ich informacji o świecie. Dzieci autystyczne słyszą, ale nie słuchają, dlatego Tomatis stworzył metodę zwaną treningiem słuchowym lub treningiem kształcenia uwagi słuchowej. Jego celem jest wypracowanie umiejętności aktywnego słuchania, które znacząco poprawiłoby jakość komunikacji i funkcjonowania osób cierpiących na autyzm – wyjaśnia nasz ekspert z poradni psychologiczno-pedagogicznej Meritum w Sosnowcu.

Jak wygląda terapia Tomatisa?

Terapia Tomatisa wykorzystuje tzw. elektroniczne ucho,  które ma za zadanie ćwiczyć mechanizmy akomodacyjne ucha środkowego, a zwłaszcza mięsień napinacz błony bębenkowej oraz mięsień strzemiączkowy. Efektem tego treningu jest poprawa pracy ucha pacjenta, a dokładniej zwiększona zdolność i precyzyjność słuchania oraz analizy dźwięku. Jak to wygląda?

Ucho poddaje się określonym stymulacjom dźwiękowym o wysokiej częstotliwości. Dźwięki te oddziałują na centralny system nerwowy, głównie na odpowiedzialną za procesy myślenia korę mózgową. Stymulują komórki mózgowe, a tym samym funkcje organizmu, mogą też sprzyjać relaksacji pacjenta. Dźwięki są specjalnie dobierane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Najczęściej wykorzystywane materiały dźwiękowe to muzyka instrumentalna (np. muzyka Mozarta), muzyka wokalna, a także głos matki.

Efekty terapii Tomatisa w leczeniu dzieci z autyzmem

Trening słuchowy Tomatisa skutecznie wspiera leczenie dzieci z autyzmem. Pozwala:

• zmniejszyć nadwrażliwość słuchową,

• zmniejszyć zachowania autystyczne,

• otworzyć dziecko na otaczający je świat,

• poprawić umiejętności komunikacyjne,

• poprawić umiejętność kontaktu wzrokowego,

• poprawić precyzyjność funkcji motorycznych,

• poprawić jakość snu,

• zwiększyć apetyt.

Terapia Tomatisa jest wykorzystywana nie tylko w autyzmie. Może być również stosowana przy innych nieprawidłowościach, w tym przy zaburzeniach mowy, zaburzeniach głosu, słabej koncentracji uwagi, dysleksji, problemach w nauce oraz ADHD. Terapię wdraża się również w celach wspomagania rozwoju osobistego, kreatywności czy nauki języków obcych.