Zawał serca

Zawał, w tym przypadku serca, to inaczej martwica mięśnia sercowego, powstała na skutek jego niedokrwienia. Inaczej jest on nazywany atakiem serca. W krajach Europy, choroby układu krążenia (w tym zawał mięśnia sercowego) przewyższają częstością nawet choroby nowotworowe, które również należą do powszechnych. Schorzenia układu krążenia są tu najczęstszą przyczyna zgonów.

Przyczyny

W zawale mięśnia sercowego, mamy do czynienia z niedokrwieniem. Dochodzi do niego na skutek zamknięcia tętnicy wieńcowej, która w prawidłowych warunkach doprowadza krew do omawianego mięśnia, zaopatrując go w tlen i substancje odżywcze. Brak „pokarmu” dla serca oznacza jego śmierć.

Zawał mięśnia sercowego jest najczęściej konsekwencja zmian miażdżycowych tętnic wieńcowych. Zmiany o charakterze miażdżycowym powodują bowiem, iż dochodzi do odkładania złego cholesterolu, tzw. frakcji LDL po wewnętrznej stroni naczynia. W efekcie tego procesu powstają zwężenia światła naczynia tętniczego, którym powinna być dostarczana krew razem z tlenem oraz składnikami odżywczymi do serca.

Patomechanizm, który jest bezpośrednią przyczyną zawału mięśnia sercowego to np. pęknięcie blaszki miażdżycowej i zaczopowanie światła naczynia lub, jak to ma miejsce w 90% przypadków- zakrzep powstający w miejscu zwężenia naczynia.

Istnieje wiele czynników predysponujących do wystąpienia zawału mięśnia sercowego. Należą do nich:

• zaawansowany wiek,
• płeć męska,
• nadciśnienie tętnicze,
• podwyższony poziom złego cholesterolu, tzw. frakcji LDL,
• cukrzyca,
• czynniki genetyczne,
• otyłość (szczególnie typu brzusznego),
• wysoki poziom trójglicerydów,
• bierność fizyczna/ siedzący tryb życia,
• zawał serca w wywiadzie oraz wiele innych.

Objawy

Wyróżnia się objawy, które odczuwa pacjent (subiektywne), jak i objawy obiektywne(stwierdzane przez osobę drugą).
Do tych pierwszych należy:

• ból zlokalizowany w obrębie klatki piersiowej- ból ten ma charakter narastający i
• nieustępujący po odpoczynku; promieniuje on do żuchwy, szyi, do lewej kończyny górnej oraz na brzuch i plecy,
• duszność- ten objaw szczególnie dotyczy osób z rozległym zawałem,
• lęk przed śmiercią.

Do objawów obiektywnych zalicza się:

• wzrost tętna,
• spadek ciśnienia,
• bladość,
• zimny pot,
• osłabienie, aż do omdlenia włącznie,
• mdłości, wymioty,
• nieznaczny wzrost temperatury
• czasem nawet nagłe zatrzymanie krążenia i śmierć.

Leczenie

Istotna znaczenie ma przedszpitalna pomoc osobie z zawałem mięśnia sercowego. Gdy na miejsce zdarzenia dotrze już kardiolog, obowiązuje go schemat MONA (M-Morfina, O- tlen, N- Nitrogliceryna, A- Aspiryna).

Aby zapobiec wytwarzaniu zakrzepów, już na samym początku pacjentowi podaje się kwas acetylosalicylowy, który zawiera chociażby aspiryna.
W przypadku zawału prawej komory serca, w ostrej fazie nie stosuje się azotanów oraz diuretyków.

Do najbardziej skutecznych metod leczenia zawału mięśnia sercowego należy angioplastyka wieńcowa. Istotne znaczenie w powodzeniu tego zabiegu ma czas, w jakim chory, od momentu wystąpienia pierwszych objawów, trafia do szpitala na zabieg. Celem angioplastyki wieńcowej jest uwidocznienie i udrożnienie tętnicy wieńcowej, która została zwężona lub nawet zupełnie zamknięta. W czasie tego zabiegu nie ma konieczności otwierania klatki piersiowej, natomiast konieczne jest nakłucie tętnicy udowej, promieniowej lub ramiennej. W czasie zabiegu, wprowadza się do naczynia kilka elementów, które mają za zadanie pełnić funkcję podporową, utrzymując światło naczynia oraz zmniejszają ryzyko ponownego jego zwężenia.