Zwykły katar czy alergiczny nieżyt nosa? Jak to odróżnić?

Zatkany, swędzący i zaczerwieniony nos, do tego wodnista wydzielina i kichanie, często w seriach. Pojawienie się tych objawów może świadczyć zarówno o zwykłym katarze, jak i alergicznym nieżycie nosa. Dolegliwości te będą się jednak różniły czasem występowania, a także objawami dodatkowymi, które im towarzyszą. Jak odróżnić katar od alergicznego nieżytu nosa?

Choć nasilenie objawów alergii zwykle kojarzymy z okresem wiosennym i letnim, alergiczny nieżyt nosa może pojawić się także zimą, w momencie rozpoczęcia sezonu grzewczego. Wówczas wspomniane już objawy łączymy z przeziębieniem i czekamy, aż dolegliwości ustąpią. Może się jednak okazać, że to nie zwykły katar, a reakcja organizmu, który po kontakcie z alergenami wytwarza przeciwciała IgE, odpowiedzialne za rozwój objawów. Tymczasem objawy zwykłego kataru i alergicznego nieżytu nosa mogą być identyczne – ale co warto wspomnieć, diametralnie różni się sposób ich leczenia. Warto więc wiedzieć, jak odróżnić zwykły katar od kataru alergicznego.

Katar, czy alergiczny nieżyt nosa?

Zwykły katar oraz często towarzyszące mu przeziębienie spowodowane są przez wirusy. Zarażenie następuje drogą kropelkową. Symptomy zwykle pojawiają się jedne po drugich i zaliczamy do nich: kichanie, obfitą wydzielinę z nosa, uczucie zatkanego nosa. Może pojawić się obrzęk, zaczerwienienie lub swędzenie nosa. W przypadku przeziębienia objawy dodatkowe to również kaszel, ból gardła, bóle mięśni, stan podgorączkowy lub gorączka, ból zatok oraz zaburzenia węchu. Infekcje wirusowe trwają zwykle od 7 do 14 dni.

W przypadku alergicznego nieżytu nosa objawy mogą być bardzo podobne. Wśród najczęściej występujących pojawiają się: wyciek z nosa, kichanie, swędzenie i zaczerwienienie nosa, a także uczucie jego zatkania. To, co odróżnia zwykły katar od alergicznego nieżytu nosa, jest rodzaj wydzieliny (przy alergii jest wodnista), a także dolegliwości w obrębie oczu. Podczas kontaktu z alergenami pojawia się świąd, zaczerwienienie lub łzawienie oczu, obrzęk powiek. Mniej oczywiste dolegliwości to uczucie zmęczenia, suchość w ustach, a także chrapanie podczas snu, które powoduje wybudzenia. Objawy alergiczne pojawiają się w określonych porach roku (np. tylko wiosną, choć jak już wspomnieliśmy, mogą pojawić się również po rozpoczęciu sezonu grzewczego, w związku ze zwiększoną cyrkulacją powietrza, a więc zwiększeniem zawartości kurzu w powietrzu) albo też w kontakcie z konkretnym alergenem (np. po wyjściu na zewnątrz w momencie pylenia traw lub drzew, wejściu do pomieszczenia, w którym znajduje się zwierzę). Kata alergiczny może również występować przez cały rok – jeśli czynnikiem alergizującym są roztocza kurzu domowego.

Diagnostyka alergicznego nieżytu nosa

Jeżeli uczuciu zatkanego nosa, wodnistej wydzielinie, a także swędzeniu i obrzęku powiek oraz okolicy oczu nie towarzyszą objawy przeziębienia, a dodatkowo objawy nasilają się w kontakcie z potencjalnymi alergenami, możemy podejrzewać alergiczny nieżyt nosa.

Zależność między występowaniem objawów a określonymi sytuacjami, w których znajduje się pacjent, może być cenną wskazówką dla lekarza alergologa, dlatego warto obserwować reakcje swojego organizmu. Szczegółowy wywiad lekarski jest wstępem do przeprowadzenia testów skórnych, które jednoznacznie mogą wskazać uczulenie na konkretne alergeny – wyjaśnia specjalista z poradni alergologicznej w Lublinie.

Co warto dodać, ujemne wyniki badań nie świadczą o tym, że pacjent nie ma alergii – informują jedynie o tym, że nie jest uczulony na dane alergeny. Pomocne w określeniu przyczyny pojawienia się alergicznego nieżytu nosa mogą być również badania krwi, w których zostanie oznaczony poziom określonych przeciwciał. Dlatego w przypadku podejrzenia alergii należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Ciężki przebieg alergicznego nieżytu nosa może utrudniać wykonywanie codziennych czynności, a także zaburzać sen i koncentrację, prowadząc do trudności w podejmowaniu obowiązków służbowych lub nauki. Co więcej, alergiczny nieżyt nosa może doprowadzić do pojawienia się powikłań, takich jak astma oskrzelowa, zapalenie zatok nosa, ucha środkowego, a nawet utraty węchu.

Leczenie kataru oraz alergicznego nieżytu nosa

Wspomnieliśmy już, że zwykły katar oraz alergiczny nieżyt nosa leczy się na inne sposoby – dlatego też warto wiedzieć, jak odróżnić od siebie te dwie dolegliwości. W przypadku kataru leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów: udrażnianiu nosa, stosowania preparatów przeciwbólowych lub przeciwgorączkowych, uzupełniania płynów w organizmie.

Jeśli cierpimy na alergiczny nieżyt nosa, będziemy musieli w miarę możliwości unikać alergenów, które powodują objawy. Lekarz może również zalecić stosowanie glukokortykosteroidów lub leków przeciwhistaminowych. Skuteczna może być również immunoterapia (odczulanie), która zmniejszy objawy, zapotrzebowanie na leki oraz pozwoli zapobiec rozwojowi astmy oskrzelowej. Tylko trafna diagnoza umożliwi skuteczne leczenie, dlatego w przypadku jakichkolwiek podejrzeń, zgłośmy się do alergologa.